สัตว์ในป่าชายเลน

ป่าชายเลนเป็นบ้านของสัตว์น้อยใหญ่จำนวนมาก สัตว์แต่ละชนิดมีบทบาทที่สำคัญต่อการคงอยู่ของระบบนิเวศ และมีความสัมพันธ์เชื่อมโยงกันตามลำดับขั้นการบริโภค เรามารู้จักกับกลุ่มสัตว์ที่สำคัญๆ ในป่าชายเลนกัน

1. กลุ่มที่อยู่บนดิน และอยู่ในรู มักเป็นสัตว์กินซากพืชซากสัตว์ และอินทรีย์วัตถุ เป็นสัตว์กลุ่มสำคัญที่สุดในป่าชายเลน เนื่องจากการที่ในบริเวณป่าชายเลนเป็นพื้นที่ๆ มีสารอินทรีย์ และมวลชีวภาพของต้นไม้ในป่าชายเลนสูงมากจึงทำให้มีสัตว์กินซากจำนวนมาก และหลายระดับ เช่น ปูแสม เป็นผู้ฉีกย่อยใบไม้ ทำให้เกิดการย่อยจากแบคทีเรียและรา เมื่อกลายเป็นอินทรีย์วัตถุชิ้นย่อยก็จะกลายเป็นอาหารของ ปูก้ามดาบ ปลาตีน หอย ไส้เดือนทะเลต่อไป

2. กลุ่มสัตว์ที่มากับน้ำ มักเป็นผู้ควบคุมประชากรของสัตว์กลุ่มแรก เช่น ปลา ปู กุ้งต่างๆ ที่จะเข้ามาหากินในคลองป่าชายเลนในช่วงน้ำขึ้น บางชนิดก็อยู่ตลอดเวลา ส่วนใหญ่ของปลาในกลุ่มนี้มักเป็นสัตว์น้ำเศรษฐกิจ เช่น ปลากระพงขาว ปลากระบอก ปูทะเล กุ้งกุลาดำ ซึ่งสัตว์เหล่านี้มักเป็นสัตวที่กินสัตว์ขนาดเล็กกว่าเป็นอาหารจึงมีบทบาทในการควบคุมสัตว์ชนิดอื่นๆ

3. สัตว์ที่อยู่บนต้นไม้และพื้นดิน เช่น นกชนิดต่างๆ รวมถึงสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม เช่น ลิงแสม นาก เสือปลา และสัตว์เลื้อยคลาน เช่น งูพังกา เหี้ย เป็นต้น สัตว์เหล่านี้มีบทบาทต่างๆ กันไป หลักๆ คือการควบคุมประชากรของสัตว์ที่มีขนาดเล็กกว่า และพืชในป่าชายเลน

นอกจากนี้สัตว์ในป่าชายเลนยังมีส่วนช่วยในการทำให้พืชสามารถใช้ชีวิตได้ง่ายขึ้นเช่นสัตว์ที่ชอบขุดรู เช่น ปู ปลาตีน จะช่วยนำน้ำและออกซิเจนลงสู่ชั้นใต้พื้นดิน ทำให้รากพืชบางชนิดสามารถหายใจได้ และลดการสะสมของก๊าซในดิน สัตว์บางชนิดก็มีส่วนช่วยในการพัฒนาของพื้นที่ป่าจากป่าชายเลนไปเป็นป่าบกโดยการขุดดินยกพื้นที่ให้สูงพ้นน้ำ เช่น แม่หอบที่สร้างจอมหอบจนพื้นที่เหมาะสมสำหรับพืชในสังคมป่าบกสามารถเจริญขึ้นได้ในที่สุด ธรรมชาติมีเหตุผลเสมอในการสร้างสิ่งมีชีวิตทุกชนิดในระบบนิเวศให้มีบทบาทหน้าที่ๆ เกี่ยวเนื่องเชื่อมโยงกับระบบนิเวศที่มันอยู่..

ส่วนมนุษย์ไม่ได้เป็นส่วนหนึ่งของระบบนิเวศป่าชายเลนนะ..เป็นแต่เพียงผู้ที่เข้ามาใช้ประโยชน์จากทรัพยากรในป่าชายเลน..ดังนั้นสิ่งที่ต้องทำคือเรียนรู้ที่จะอยู่กับธรรมชาติเพื่อการอยู่ร่วมกันอย่างยั่งยืน..